Quy trình thiết kế UX là một loạt các bước mà designer thực hiện để biến ý tưởng thành giao diện thân thiện với người dùng. Có nhiều cách khác nhau để tiếp cận quy trình thiết kế UX, nhưng hầu hết các UX designer đều tuân theo các bước dưới đây:

Bước 1: Xác định (Define)

Trong giai đoạn đầu tiên, bạn cần xác định chính xác mình cần tạo những gì và vì sao. Tại sao cần tạo ra sản phẩm này? Sản phẩm này phục vụ cho ai? Nó có thể giải quyết những vấn đề nào? Các cuộc họp với các bên liên quan sẽ giúp bạn trả lời những câu hỏi này.

Ngoài buổi kick-off dự án, bạn sẽ có một bộ thông số kỹ thuật để làm việc, cũng như một bản phác thảo low-fi concept để sử dụng trong các bước tiếp theo.

Bước 2: Nghiên cứu (Research)

Trong giai đoạn này, các designer tiến hành nghiên cứu để hiểu sâu hơn về người dùng và nhu cầu của họ. Nghiên cứu này giúp họ tạo ra sự đồng cảm với người dùng và hiểu những gì họ cần từ sản phẩm hoặc dịch vụ.

Nghiên cứu người dùng (user research) và nghiên cứu thị trường (market research) là những thành phần cần thiết của giai đoạn này. Nghiên cứu người dùng có thể có nhiều hình thức, chẳng hạn như phỏng vấn, khảo sát, nhóm tập trung,… Nghiên cứu thị trường là xem xét những thứ như xu hướng ngành và phân tích cạnh tranh.

Có một vài cách khác nhau để bạn tiến hành nghiên cứu người dùng. Một phương pháp phổ biến là lập bản đồ hành trình của khách hàng (customer journey map), cho phép bạn xem các bước mà người dùng thực hiện khi họ tương tác với sản phẩm của bạn. Một kỹ thuật phổ biến khác là kiểm tra khả năng sử dụng (usability testing), việc này sẽ cung cấp cho bạn phản hồi trực tiếp từ người dùng về những gì hoạt động tốt và những gì cần cải thiện.

Bước 3: Phân tích & Lập kế hoạch (Analysis & Planning)

Trong giai đoạn lập kế hoạch, các designer lấy tất cả thông tin họ thu thập được trong giai đoạn nghiên cứu và bắt đầu lên kế hoạch về cách họ sẽ đáp ứng những nhu cầu đó. Designer sẽ phát triển chân dung người dùng (user personas), câu chuyện của người dùng (user stories), wireframe và các kế hoạch cấp cao khác trong giai đoạn này.

Đây cũng là lúc các designer suy nghĩ xem sản phẩm sẽ được xây dựng như thế nào và những công nghệ nào là cần thiết. Họ phát triển một lộ trình cho dự án (roadmap) và bắt đầu thiết lập các cột mốc.

Bước 4: Thiết kế (Design)

Khi đã hiểu rõ về người dùng của mình và có kế hoạch phát triển, designer sẽ bắt đầu phác thảo một số ý tưởng về cách người dùng sẽ tương tác với giao diện của họ. Ở giai đoạn này, designer sẽ nghĩ về những thứ như bố cục tổng thể, điều hướng và các yếu tố cụ thể trên mỗi trang.

Chìa khóa ở đây là nghĩ về trải nghiệm người dùng trước tiên. Họ sẽ tương tác với giao diện của bạn như thế nào? Họ cần loại thông tin nào để có thể tìm thấy dễ dàng? Bằng cách trả lời những câu hỏi này, bạn có thể bắt đầu hình thành một bức tranh rõ ràng về giao diện của mình sẽ trông như thế nào.

Giai đoạn thiết kế này thường bao gồm cả khía cạnh UX và UI, vì bạn sẽ làm việc với những thứ như:
– Information architecture
– Navigation
– Layout
– Usability and accessibility
– Microcopy

Sẽ có sự thay đổi giữa các giai đoạn thiết kế UX và UI, trong đó bạn biến các wireframe và giao diện low-fi của mình thành thứ gì đó bóng bẩy hơn. Tức là bạn sẽ tiến hành phối màu, làm việc với kiểu chữ và biểu tượng. Tất cả những yếu tố này kết hợp với nhau sẽ tạo ra một giao diện mang tính thẩm mỹ và dễ sử dụng.

Bước 5: Tạo mẫu (Prototyping)

Sau khi có giao diện người dùng (UI), giờ đây bạn sẽ biến nó thành một nguyên mẫu hoạt động. Tạo nguyên mẫu (prototyping) cho phép bạn trình bày trải nghiệm thực tế hơn cho thử nghiệm khả năng sử dụng (usability testing) của mình, sau đó có thể cung cấp phản hồi chính xác hơn và thông tin chi tiết về “những gì đang hoạt động” và “những gì không hoạt động”.

Các nguyên mẫu (prototypes) có thể ở dạng low-fi hoặc hi-fi và chúng có thể được tạo bằng nhiều công cụ khác nhau, chẳng hạn như InVision, Justinmind và Axure.

Bước 6: Thử nghiệm (Testing)

Trước khi ra mắt, bạn cần phải kiểm tra giao diện với người dùng thực. Thử nghiệm khả năng sử dụng (usability testing) giúp xác định bất kỳ điều gì cần cải thiện trước khi sản phẩm cuối cùng được đưa vào hoạt động và cung cấp phản hồi từ người dùng.

Bạn càng nhận được nhiều thông tin từ thử nghiệm của mình, bạn càng dễ dàng xác định chính xác những gì cần sửa đổi trước khi đưa sản phẩm vào sử dụng. Do đó, hầu hết các phiên kiểm tra đều được theo dõi trong một khoảng thời gian để bạn có thể thực hiện những thay đổi này trong công việc thiết kế của mình.

Bước 7: Khởi chạy (Launch)

Sau khi thử nghiệm hoàn tất và tất cả các thay đổi cần thiết đã được thực hiện đối với hi-fi UI, sản phẩm đã sẵn sàng để bàn giao cho nhóm phát triển triển khai.

Bước 8: Cải tiến (Iteration)

Sau khi ra mắt, sản phẩm (dù là trang web, ứng dụng hay sản phẩm kỹ thuật số khác) vẫn chưa hoàn thành. Quá trình thiết kế là một chu kỳ liên tục được cải tiến khi người dùng tương tác và cung cấp phản hồi về sản phẩm.

Mục tiêu là liên tục cải thiện trải nghiệm người dùng bằng cách thực hiện các thay đổi nhỏ và cải tiến theo thời gian. Bằng cách liên tục cải tiến thiết kế của mình, bạn có thể đảm bảo rằng sản phẩm của mình vẫn có thể sử dụng được và phù hợp với đối tượng mục tiêu trong nhiều năm tới.

Lời kết

Trong bài viết trên, chúng ta đã cùng tìm hiểu về quy trình thiết kế UX. Thực hiện theo quy trình thiết kế UX 8 bước nêu trên để đảm bảo rằng bạn đang tạo ra các sản phẩm lấy người dùng làm trung tâm, dựa trên dữ liệu và hiệu quả.

Tham gia ngay khóa học Thiết kế UI/UX chuyên nghiệp của iDesign: Khóa học thiết kế UI/UX tại Đà Nẵng – IDesign